Avrupa Birliği’nde (AB), yapay zeka sistemlerinin, sosyal puanlama, bireylerin profillerine göre suç eğilimlerini tespit etme, duygu tanımlama, davranış analiz etme, bireyleri biyometrik verilere göre kategorize etme gibi çeşitli alanlarda kullanımı yasaklandı. AB’nin, yapay zeka kullanımına aşamalı olarak katı kurallar getiren yasasının yasaklı yapay zeka kullanımlarına ilişkin hükümleri bugün itibarıyla yürürlüğe girdi.
AA’nın aktardığına göre bu çerçevede sosyal puanlama yapan, iş yeri ve eğitim kurumlarında duyguları belirleyen, internet veya kameralardan elde edilen yüz görüntülerinden veri tabanı oluşturan, bireylerin özelliklerini kullanarak suç işleme riskine yönelik profilleme yapan, ırk, siyasi görüş, sendika üyeliği, din, inanç, cinsel yaşam gibi verileri kategorize eden biyometrik verileri içeren yapay zeka sistemlerinin kullanımı yasaklandı.
İHLALE YÜKSEK PARA CEZASI
Ayrıca insan davranışını manipüle eden veya insanların zafiyetlerinden yararlanan ve bilinçaltı teknikler kullanan yapay zeka kullanımı yasak kapsamına alındı. Kamuya açık alanlarda gerçek zamanlı uzaktan biyometrik tanımlama sistemleri kullanımı da sadece kolluk kuvvetlerinin istisnai durumlarda erişimiyle sınırlandırıldı.
Böylece, bugünden itibaren yapay zeka geliştiren veya kullanan şirketlerin, sistemlerini risk düzeyi açısından değerlendirmeleri ve yasal gerekliliklere uyması gerekecek. AB yapay zeka yasası kapsamında, kuralların ihlali durumunda söz konusu şirketlere yüksek para cezası kesecek.
AB Yapay Zeka Yasası, 1 Ağustos 2024’te yürürlüğe girmişti. Öte yandan, AB yasasının genel amaçlı yapay zeka modellerine yönelik kuralları ve yükümlülükleri 1 Ağustos 2025’te başlayacak.
(ANADOLU AJANSI)
