Erkeklerde Kısırlık: Risk Faktörleri ve Temel Nedenler
Sağlık Bakanlığı’na göre Türkiye’de yaklaşık 2 milyon çift, çocuk sahibi olmakta zorlanıyor. Korunmasız ve düzenli cinsel ilişkiye rağmen bir yıl boyunca gebelik gerçekleşmemesi, kısırlık (infertilite) tanısının temel kriteri olarak kabul ediliyor. Toplumda kısırlık görülme oranı ise %10 ila %15 arasında değişiyor.
Erkeklerde Kısırlık İhmal Edilmemeli
Çoğunlukla kadınların sorunu olarak bilinen kısırlıkta, erkek faktörü göz ardı edilmemeli. Kadınlara ait nedenler kadar erkeklere bağlı infertilite nedenleri de oldukça yaygın. Erkeklerde kısırlık, tek bir sebepten kaynaklanmıyor; genellikle birden fazla faktörün etkisiyle ortaya çıkıyor.
Kısırlıkta Risk Faktörleri: Sigara, Stres ve Daha Fazlası
Erkek infertilitesini artıran başlıca risk faktörleri arasında sigara, alkol kullanımı, işlenmiş gıdalar, fast food beslenme, uyuşturucu maddeler ve bazı spor destek ürünleri yer alıyor. Ayrıca, aşırı stres, obezite ve dar iç çamaşırı kullanımı sperm kalitesini olumsuz etkileyebiliyor. Sık sauna veya hamam kullanımı da sperm yapısında bozulmaya yol açabilir.
En Yaygın Erkek Kısırlığı Nedenleri Nelerdir?
- Varikosel: Testis toplardamarlarının genişlemesi sperm üretimini düşürür.
- İnmemiş Testis: Doğuştan gelen bu durum sperm kalitesini etkiler.
- Kabakulak Sonrası Orşit: Testis iltihabı sperm üretimini engeller.
- Radyasyon ve Kemoterapi: Üreme hücrelerine kalıcı zarar verebilir.
- Genetik Faktörler: Sperm üretimi veya taşınmasında genetik bozukluklar olabilir.
- Sperm Kanal Tıkanıklıkları: Doğuştan ya da sonradan gelişen tıkanıklık sperm çıkışını engeller.
- Hormon Problemleri: Hipofiz ve hipotalamus kaynaklı hormon eksiklikleri sperm üretimini azaltır.
- Tiroid Hastalıkları: Hormonal dengeyi bozarak sperm üretimini etkiler.
- Sertleşme ve Boşalma Sorunları: Retrograd ejakülasyon gibi durumlar sperm dışarı atılmasını engeller.
Erken Teşhis ve Uzman Müdahalesi Hayat Kurtarır
Kısırlık şüphesi olan erkeklerin vakit kaybetmeden üroloji uzmanına başvurması kritik. Günümüzde gelişen tıbbi yöntemler ve erken tanı sayesinde pek çok erkek tedavi ile baba olabiliyor.